Στο τρίτο μέρος  της εργασίας  ο κ. Ψημμένος  δίνει τη δική του άποψη: Θεωρεί ότι  το τοπωνύμιο Σιάτιστα  επικράτησε  στη θέση  του παρωνυμίου  Φλωροχώρι  για δυο λόγους, ένα  γλωσσικό και έναν ιστορικό.

 Ξεκινάμε από το δεύτερο, τον ιστορικό:  Είναι γνωστή  η στενή σχέση που είχαν οι κάτοικοι της  Σιάτιστας με   την Κεντρική Ευρώπη, με λαούς που μιλούσαν Γερμανικά. Η εγκατάσταση πολλών οικογενειών λόγω εμπορικών δραστηριοτήτων  στην Αυστρία και άλλες χώρες είχε επίδραση   στην κοινωνική   ζωή των Σιατιστινών, στη  γλωσσική συμπεριφορά τους. Πολλοί έμαθαν τη γερμανική γλώσσα και στη Σιάτιστα μαζί με τα διάφορα αγαθά που εισάγονταν από την Ευρώπη  ήρθαν και τα ονόματά τους. Αυτή τη γλωσσική επίδραση τη βλέπει στη χρήση κάποιων επωνύμων με γερμανική ρίζα (Γκερεχτές, Μπρούχος κ.α.), στην ύπαρξη κάποιων φθόγγων που θυμίζουν τους γερμανικούς b, d, ?, ? (ντιούλκας, ντιόντιος, σιούρδος κλπ.),  στη χρήση κάποιων λέξεων που δηλώνουν αντικείμενα και είναι λέξεις γερμανικές π.χ.  στρύφια από το Str?mpfe = κάλτσες, στόφα από Stoff= ύφασμα,  στιβάλια από το Stiefel =μπότες, κ.ά. τέλος στο ίδιο το όνομα της πόλης,  Σιάτιστα.

Η προφορά του τοπωνυμίου Σιάτιστα από τους ντόπιους,  παρατηρεί ο κ. Ψημμένος, είναι δισύλλαβη, Σιάτστα, και μάλιστα γίνεται έτσι που να  τονίζονται οι δυο συλλαβές, σαν να ξεχωρίζουν και να υπάρχουν ανάμεσα του δυο σσ, όχι ένα. Όσοι γνωρίζουν καλά τα γερμανικά, και ο συντάκτης του άρθρου είναι ένας από αυτούς,  και ακούν την προφορά  του ονόματος, οδηγούνται στην ορθή κατά την άποψή του, ετυμολόγηση του τοπωνυμίου. Προέρχεται  από  σύνθεση δυο γερμανικών λέξεων, της Schatz (=θησαυρός) και της Stadt (=πόλη) . Από τη Γερμανική  σύνθετη λέξη αποβάλλεται το τελικό dt στην ελληνική απόδοση , αφού οι ελληνικές λέξεις δεν καταλήγουν σε τ και αργότερα αναπτύχθηκε (από τους εγγράμματους) το ι και έδωσε το Σιάτιστα.

Η σημασία της γερμανικής σύνθετης λέξης SchatzStadt είναι Θησαυρόπολη, και αποδίδει  κατά κάποιο τρόπο αυτό που δήλωνε  και το Φλωροχώρι. Είναι όμως ως έννοια ευρύτερη από αυτό, αφού αναφέρεται σε θησαυρό και όχι μόνο σε φλουρί. Έτσι  η λέξη Σιάτιστα ως έννοια γίνεται πλατύτερη, ισχυρότερη

Επιπλέον είναι σαφέστερη, αφού αποδίδει και την ιστορική πραγματικότητα: η Σιάτιστα δεν είναι χωριό πια, είναι πόλη.

Και από την άποψη της προφοράς της η λέξη Σιάτιστα είναι γλωσσικά ισχυρότερη, γιατί  έχει ένταση στην προφορά (με τους δυο τόνους της δισύλλαβης και δίτονης γερμανικής  λέξης). Αυτά τα στοιχεία αποτελούν και το δεύτερο λόγο επικράτησης. Ένας κανόνας της γλωσσολογίας λέει ότι ανάμεσα σε δυο λέξεις, εν προκειμένω τα τοπωνύμια Σιάτιστα και Φλωροχώρι , επικρατεί το ισχυρότερο και σαφέστερο.

Γνωρίζει βέβαια  ο συντάκτης του άρθρου ότι  μια  τέτοια ετυμολόγηση  του ονόματος  δε γίνεται εύκολα δεκτή από τους σημερινούς Σιατιστινούς: ξένοι να δώσουν    το όνομα στην πόλη μας; Δε γίνεται.

Το ξέρει και για το λόγο αυτό σπεύδει να υποστηρίξει τη θέση του με τα παρακάτω:  από τα τέλη του 16ου αι. και ως τις αρχές του 19ου ο χαρακτήρας της πόλης ήταν κοσμοπολίτικος και κατά τον Α. Βακαλόπουλο «όλοι τους μιλούσαν γερμανικά ή ιταλικά…» (δηλαδή είχαν εξοικείωση με τη γλώσσα, δεν τους ήταν ξένη).
      Επιπλέον, παρατηρεί, την ονομασία δεν την έδωσαν ξένοι, οι οποίοι άλλωστε ποτέ δεν έζησαν  στη Σιάτιστα, αλλά Σιατιστινοί που ζούσαν στην Ευρώπη και είτε μετέφραζαν ελεύθερα  το παρωνύμιο Φλωροχώρι  είτε με τη σύνθετη λέξη που δημιούργησαν (SchatzStadt ) εξέφραζαν το θαυμασμό  για την πλούσια και
ευημερούσα  πατρίδα τους.

Για τους λόγους αυτούς δεν αντέδρασαν οι ντόπιοι στη χρήση της  και  την
προτίμησαν από το Φλωροχώρι.

Επιπλέον η παραγωγή της λέξης  από τη σύνθετη γερμανική δεν προσκρούει σε κανένα κανόνα της ελληνικής.

(Για την περίληψη: Θ. Ζωγράφου - Βώρου)

 

1. Η άποψη του κ. Ψημμένου, για την ονοματολογία, δεν γίνεται αποδεκτή από άλλους μελετητές.