Αρχείο μηνός Δεκεμβρίου 2023

Ένα εκπαιδευτικό πρόγραμμα για την ιστορία εφευρέσεων

«ΠΡΟΒΙΟΜΗΧΑΝΙΚΑ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΑ» ΑΠΟ ΤΟ ΚΕ.ΠΕ.Α ΒΕΛΒΕΝΤΟΥ-ΣΙΑΤΙΣΤΑΣ

Την Τρίτη 5-12-2023, στα πλαίσια του Σχεδίου Δράσης της σχολικής μονάδας «Απόδραση σε φύση, ιστορία και πολιτισμό», οι μαθητές και μαθήτριες των τάξεων Ε΄και Στ΄ με τους υπεύθυνους εκπαιδευτικούς Πορπόρη, Κουγιούφα και Στέφου, παρακολούθησαν ένα εξ αποστάσεως πρόγραμμα του ΚΕ.ΠΕ.Α Βελβεντού-Σιάτιστας με τίτλο: «Προβιομηχανικά εργαστήρια. Παραδοσιακή υδροκίνηση». Το πρόγραμμα παρουσίασε ο κ. Νίκος Τσιουκαρδάνης, υπεύθυνος Περιβαλλοντικής Ομάδας του ΚΕ.ΠΕ.Α.

Το εκπαιδευτικό πρόγραμμα αφορούσε την εντυπωσιακή ιστορία εφευρέσεων της μηχανικής με αξιοποίηση της υδροκίνησης από τους αρχαίους χρόνους μέχρι τα χρόνια πριν την Βιομηχανική επανάσταση.

Η ανθρωπότητα από νωρίς επινόησε τρόπους εκμετάλλευσης της δυναμικής και κινητικής ενέργειας του τρεχούμενου νερού. Αξιοποιώντας ο άνθρωπος την ανανεώσιμη και ήπια πηγή ενέργειας του νερού, δημιούργησε καταπληκτικές εφευρέσεις, προάγοντας το βιοτικό επίπεδο και γενικά τον πολιτισμό. Έτσι δημιούργησε νερόμυλους για το άλεσμα των δημητριακών, νεροτριβές και μπατάνια για το πλύσιμο των υφαντών, νεροπρίονα για το κόψιμο σανίδων ή κορμών (όπως εκείνο που σχεδίασε ο Ντα Βίντσι), μπαρουτόμυλους κά.

Ένα πλήθος τέτοιων εργαστηρίων υδροκίνησης -νερόμυλοι, νεροτριβές, μπατάνια -υπήρχαν στο Βελβεντό, ιδίως κατά μήκος του ποταμού Λάφιστα. Σήμερα όσα απέμειναν αποτελούν σίγουρα κομμάτι σημαντικό της πολιτιστικής κληρονομιάς του τόπου.

Ευχαριστούμε θερμά τον κ. Τσιουκαρδάνη για την αποδοχή του αιτήματος της σχολικής μονάδας παρακολούθησης του προγράμματος και για την εξαιρετική παρουσίαση που συνοδευόταν από πλήθος τεκμηρίων (φωτογραφίες, σχεδιαγράμματα, τομές κατόψεις νερόμυλων-νεροπρίονων κά), με την οποία βοήθησε να κατανοήσουμε το δύσκολο θέμα της ιστορίας της μηχανικής-τεχνολογίας, βασισμένης στην υδροκίνηση.

DSCN9482DSCN9479DSCN9491 DSCN9487

Βελανιδιά ή Δρυς: Το ιερό δέντρο των αρχαίων Ελλήνων

ΕΝΑ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΤΗΣ ΜΑΝΟΥΣΕΙΑΣ ΒΙΒΛΙΟΘΗΚΗΣ

Στη Δημόσια Κεντρική Ιστορική Βιβλιοθήκη Σιάτιστας «Μανούσεια» υλοποιείται για το σχολικό έτος 2023-2024 ένα πλήθος εκπαιδευτικών προγραμμάτων για μαθητές και μαθήτριες Πρωτοβάθμιας και Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης.

Οι μαθητές και οι μαθήτριες της Στ΄ τάξης με αίτημα των εκπαιδευτικών Στέφου Ζωής και Κουγιούφα Μαρίας παρακολούθησαν το εκπαιδευτικό πρόγραμμα «Βελανιδιά ή Δρυς: Το ιερό δέντρο των αρχαίων Ελλήνων». Το πρόγραμμα υλοποιήθηκε για την ΣΤ΄2 = τάξη στις 26-11-2023, ενώ για την Στ΄1 τάξη στις 4-12-2023. Υπεύθυνη σχεδίασης και παρουσίασης του εξαιρετικού προγράμματος ήταν η κ. Δούριου Ευμορφία ΠΕ 02 αρχαιολόγος.

Το βιωματικό εργαστήριο συνόψισε γνώσεις που είχαν τα παιδιά, αλλά προσέφερε και πολλές νέες γνώσεις. Η βελανιδιά ή δρυς αναγνωριζόταν στην αρχαιότητα ως ιερό δέντρο. Τα ιερά άλση ήταν γεμάτα από βελανιδιές, οι οποίες κατοικούνταν, σύμφωνα με τις πεποιθήσεις των ανθρώπων, από τις νύμφες Αμαδρυάδες. Ήταν το ιερό δέντρο του θεού των κεραυνών Δία κι από το θρόισμα των φύλλων της ιερής βελανιδιάς στη Δωδώνη οι ιερείς κατανοούσαν τη θέληση του Δία. Λόγω της ιερότητας του δέντρου και της σύνδεσής του με τον Δία, δεν είναι τυχαίο που το ολόχρυσο στεφάνι του Φιλίππου Β΄απεικόνιζε κλαδί βελανιδιάς. Η βελανιδιά ακόμη πρόσφερε το πολύτιμο ξύλο της για την παραδοσιακή οικονομία, γιατί αξιοποιούνταν στη ναυπηγική, στη βαρελοποιΐα, στην επιπλοποιΐα… Χρήσιμος ήταν κι ο καρπός της που ήταν βρώσιμος στην αρχαιότητα και πολύ χρήσιμος στη βυρσοδεψία.

Εκπαιδευτικοί και μαθητές εντυπωσιάστηκαν από το πλήθος των ερωτημάτων απλών ανθρώπων που έχουν διασωθεί σε μολύβδινα ελάσματα στο μαντείο της Δωδώνης κι από το περιεχόμενό τους διαπιστώνουμε τα προβλήματα της καθημερινότητας απλών ανθρώπων, τα οποία δεν καταγράφει η επίσημη ιστορία. Τα μολύβδινα αυτά ελάσματα εκτίθενται στο Αρχαιολογικό Μουσείο Ιωαννίνων. Μάλιστα τα παιδιά διασκέδασαν πολύ με τη δραστηριότητα υποβολής δικών τους ερωτημάτων στο «Μαντείο» στα οποία απαντούσαν κάποια παιδιά-ιερείς.

Συγχαίρουμε την κ. Δούριου κι όλο το προσωπικό της Ιστορικής Βιβλιοθήκης που μοχθεί για την υλοποίηση εκπαιδευτικών προγραμμάτων που εξασφαλίζουν το ενδιαφέρον των παιδιών και προσφέρουν με ευχάριστο τρόπο γνώσεις ιστορίας και πολιτισμού.

DSCN9466 DSCN9467